Er zijn periodes in het leven, waarin zóveel gebeurt, dat navertellen schier onmogelijk lijkt, laat staan dat je de juiste woorden kunt vinden om uit te drukken wat je voelt.

Vijf jaar geleden maakte ik zo’n periode mee. Vriendin Marion was vermist. Haar broer Sander vertelde dat ze zaterdagavond voor het laatst was gezien, op de fiets vertrokken vanuit een café in Arcen. Het was niets voor haar om zomaar van de radar te verdwijnen, ze was inmiddels vier dagen spoorloos. De politie had tijd nodig om haar telefoon- en bankgegevens uit te lezen, wij wilden echter niet langer wachten en besloten om de volgende ochtend een zoektocht op touw te zetten. Binnen een uur was haar tas gevonden en niet veel later werd Marion door duikers uit de Kasteelgracht in Arcen gehaald. Ze was met de fiets van de weg afgeraakt en verdronken. Ze was dood. Ik leek in een cocon van mist te zitten, waarin de boodschap dat ze overleden was niet doordrong. 

Het werkelijke besef kwam die middag, toen ik haar huis binnenliep. In de keuken stond een bordje met de restanten van het ontbijt dat ze die zaterdagochtend had gegeten. Een krabbel in het schrift, waar ze dagelijks een gedachte noteerde. De slaapkamer, nog steeds doordrongen van haar tomeloze energie. In de badkamer lag een watje met make-up en de lippenstift die ze had gebruikt. Ik snuffelde er even aan, en liep de werkkamer in. Flessen met olie, klappers over de cursussen die ze gaf, edelstenen en kristallen, de zachte handdoek op de massagetafel waar ze haar cliënten behandelde. Stille getuigen van een leven dat in één plons voorbij was. Dit had zij niet verwacht, toen ze zaterdag vertrok uit haar huis, dat ze nooit meer terug zou keren. 

Haar vader en broer waren radeloos van verdriet en wisten niet wat te doen. Door dit onverwachte overlijden kwam er heel wat op ons af. Omdat Marion vijf dagen onder water had gelegen bleef de kist gesloten. Ik vond het een onvoorstelbare gedachte: zij kon toch niet ongezien van ons heengaan? Het is zwaar en ingrijpend, om iemand die je lief hebt dood te zien, zeker in deze situatie. Toch leefde sterk de overtuiging dat we Marion wilden eren door haar op te baren. We bespraken dit met de uitvaartbegeleider en mochten de volgende dag naar het mortuarium komen. 

Een dag later sprak de uitvaartbegeleider ons ernstig toe. Marion was net teruggebracht van pathologie en door het water was haar lichaam behoorlijk aangetast. Wisten we zeker dat we dit wilden doen? Mijn maag begon te draaien, zweetdruppels liepen langs mijn ruggengraat, mijn handen trilden, en ik dacht:

‘Ik wil NU weg. Wie heeft dit in godsnaam bedacht, om dit te doen? Oh ja, ik…’

Ik was bang, ik was dapper, ik was alles tegelijk. Vanonder mijn wimpers gluurde ik naar mijn drie vriendinnen die stilletjes naar de uitvaartbegeleider luisterden. Ik keek nogmaals naar ze en wist: met deze Sisterhood kan ik alles aan. We trapten de deur nog net niet open toen we naar binnen gingen. 

En daar lag ze dan. In een blauw pathologiehemd, op een uitlekbak, net als in de film. Maar dit was geen film, dit was de rauwe en zeer heftige werkelijkheid. Onze Marion. Voorzichtig liepen we op haar af, zetten de spullen neer en keken een poosje naar haar. Het was alsof ze in het midden van een cirkel lag, zonder einde en zonder begin, tussen tijd en werelden in. Even blikten we naar elkaar, en als vanzelf gingen we aan de slag om te doen wat wij vieren met elkaar hadden afgesproken: haar de mooiste versie van de dood geven.

Er was een ongekende stilte en verbondenheid in de Sisterhood, dit hele ritueel maakte een onbeschrijflijk diepe indruk. Nadat we Marion hadden aangekleed en opgemaakt, zag ze er zó prachtig uit, dat ze toch opgebaard werd. En dat was, in dit immens verdrietige proces, het grootste geschenk voor haar vader en broer: dat ze Marion nog éénmaal konden zien.

Die middag was een tijdspanne die me verder weg bracht van wat ooit was, en waarin morgen niet leek te bestaan. Plotseling was het moment aangebroken om afscheid te nemen. Ik verboog de stilte, alsof ik daarmee de tijd kon keren. Ik hield mijn woorden binnen, alsof ze zeldzaam waren, net als zij. Ik keek naar haar, voor de laatste keer, door mijn tranen heen. En toen vond ik toch de woorden, om uit te drukken wat ik voelde.

 

Dit zijn de woorden

 

Nu jij er niet meer bent

En ik hier zo heel stil bij je zit

Witte ademwolkjes over je heen laat dansen

Wat ben je nu verblindend licht

 

 

Nu jij er niet meer bent

En het laatste licht naar de horizon zakt

Oude beelden van lang geleden

Zie ik terug in de nacht

 

 

Nu jij er niet meer bent

In de eeuwigheid tot rust gekomen 

En dan neemt een morgen ver in mij

Me stilletjes bij de hand

 

 

En samen stoppen we de nacht onder

 

 

In herinnering aan Marion Deenen

25 oktober 1969 – 20 januari 2018